Daha önce stalldan biraz bahsetmiştik.Şimdi staldan korunmak için bazı tekniklerden bahsedelim.
Öncelikle değişik şekildeki kanatların stallı üzerinde duralım.Genellikle AOA arttırıldığında düz kanatlarda,
yani çoğu trainerde stall gövdeye yakın noktadaki kanat bölgesinde oluşur.Bu iyidir.çünkü bir miktar kaldırma
kuvveti azalmasına ve gövdeye yakın kanat bölümünde hava akışı düzensiz olmasına rağmen kanat uçalarında
hala havanın kaldırma kuvveti mevcuttur.Bunun anlamıda hala aileronların uçağa kumanda etmesidir.Uçağın
burnu biraz düşecek ve düz uçuşa yakın bir seviyede uçuşa devam edecektir.Bu arada uçak hala kontrolümüzdedir.
Ancak tapered kanatlarda yani kanat şekli gövdeden kanat ucuna giderken daralan kanatlarda durum
farklıdır.Stall önce kanat uçlarında başlar.Önce hangi kanatta stall olduysa o kanat aşağı düşer.Aileron
kontrolü kaybolur ve basitçe stall çabucak bir snap roll olur.
Özetlersek stall kanat uçunda başlarsa o kanat aşağı düşer (kötü bir biçimde).Fakat stall gövdeye yakın
bir yerde başlarsa uçağın burnu aşağı düşer,ancak hala kontrol edilebilir.Ancak hangisi bizim için uygundur? Cevap
nedir ? Dengeli bir biçimde stall olabilecek bir uçağı nasıl yapabiliriz?
Birinci cevap WASHOUT' dur.Kanadı inşaa ederken yapacağımız çok az bükülmüş (buruk) bir kanat ,kanat
uçlarının daha az AOA da uçmasını sağlar.Normalde kanat uçalarında 2 derecelik (Şekle bakınız) değişme yani
AOA nın az olması kanat uçlarının daha geç stall olmasına sebep olur.Çoğu kitlerde hatta düz kanatlı uçakların
yapısında bile washout vardır.Kanat inşaa edilirken inşaa masasına yatırıldığında kanat uçalarının firar kenarı
kanat ortasındaki firar kenarına göre biraz daha yukarıda olduğu görülür ve bu şekilde inşaa edilir.
Diğer yol ise kanat ortasında ve kanat uçunda değişik yapıda airfoil yapısına sahip kanat inşaa etmektir.
Yüksek AOA da stall olan airfoil kanat ucunda düşük AOA da stall olan airfoil kanat ortasında kullanılır.Bunu
köpük kanatlarda sağlamak çok kolaydır.Fakat balsa kanatlarda nadiren uygulanır.İnşaa edilmiş balsa
kanatlarda NASA droops bunu sağlamak için kullanılabilir.NASA droops anti-stall modifikasyonlu hücum kenarının,
kanat ucundaki normal hücum kenarının % 35- 40 lık bölümüne eklenmesidir.(şekle bakınız)
Yapılmış bir kanadı en kolay modifiye etmenin yolu kanadın orta kısmındaki hücüm kenarının % 20-25 lik
bölümüne şekildeki gibi şerit (strip) eklemektir.Bu hücum kenerında değişiklik yaparak türbülansı etkiler.Buda
kanadın orta kısmının uçlara göre daha erken stall olmasına sebep olur.
Sonuç olarak kötü stall olan bir uçağınız varsa uçurmaya çalışmayın.Mutlaka düşecektir.Sadece NASA
droops yada strip ekleyin.Uçağınız daha iyi uçacaktır.
İYİ UÇUŞLAR.
