|
|
SÜRÜKLEMEYİ (DRAG) AZALTMA
Çoğu modelci sürüklemenin, ne olduğunu bilmez yada önemsemez.Oysa uçağın uçuşuna etki eden bir faktördür. Neden A ismindeki modelcinin yaptığı modeller B isimli modelcinin yaptığı modellerden daha iyi uçar.Yada deriz ki A 'nın yaptığı modeller çok iyi uçuyor.İşte bunun sebeplerinden birisi modeli yaparken modelcinin sürüklemeyi azaltmak için alacağı önlemlerdir. Pekala nedir bu sürükleme (drag) ?
Uçağınız havada uçarken uçağın yüzeyinden geçen hava akımı uçağın gövdesine sürtünerek geçer.Bu sürtünme sırasında bir direnç oluşur.Ayrıca uçak yüzeyindeki çıkıntılar, pürüzler uçağın gövde yapısını bozan tüm aksesuarlar bu hava akımını etkileyerek uçağın uçuş karakterini değiştirir. Uçağın gövdesi ne kadar düzgün ve pürüzsüz olursa o kadar az sürtünme ve direnç oluşur.Buna bağlı olarak uçağımız daha iyi uçar.
Şimdi bu konuyu inceleyelim ve çözümleri anlatalım.Neler sürüklemeye sebep olur ? Bunları nasıl gideririz ? Sürüklemeyi tam olarak görebilmemiz için rüzgar tüneline ihtiyacımız vardır.Ancak modelimiz rüzgar tünelinde deneme imkanımız olmadığı için daha önceden denenmiş ve tecrübe edilmiş esaslardan yararlanacağız.4 çeşit sürükleme vardır. Bunlar
1. Kesit alanı
2. Şekil sürüklemesi
3. Yüzey Sürtünmesi
4. Karışma sürüklemesi dir.
1. Kesit alanı: Kesit alanı kolaydır.Yan yüzeyler ne kadar büyükse o kadar fazla hava geçecek ve o kadar da fazla sürtünme doğacaktır.Bu yüzden gövdeyi mümkün olduğunca ince ve küçük yapmalıyız.Kanat kesidi de (airfoil) mümkün olduğunca ince olmalıdır.Fakat ölçü şekil kadar etkili değildir.
2. Şekil sürüklemesi: Bir yüzeyde hareket halinde en az sürtünmeyi yaratacak şeklin (streamlining) oluşturulmasından bahsedeceğiz. Uçağın üzerindeki her parça simetrik bir yüzeye ve kesite sahip olmalıdır.Önemli olan uçak üzerindeki parçaların hücum kenarlarının düzgün bir kavise sahip olması,hava akımının her iki yüzeyden geçerken simetrik olması ve firar kenarını terk ederken de firar kenarının türbülansa sebep olmayacak şekilde olmasıdır.Temel konu her iki yüzeyde hareket eden havanın ani yada açısal değişikliğe uğramamasıdır.İniş takımları sürüklemeyi yaratan elemanlardan birisidir.Açılır kapanır iniş takımı kullanırsanız bu engeli aşmış olursunuz.Eğer sabit iniş takımı varsa wheel pant kullanarak ve dikmelere cuffs (Dikmelere takılan airfoili olan parçalar) takılarak sürükleme azaltılır.Kanatların hücum kenarlarının mümkün olduğunca kavisli yapılması sürüklemeyi azaltacaktır.
3. Yüzey Sürtünmesi : Uçağınızın yüzeyi ne kadar düzgün ve az ise o kadar az sürükleme yaratır.Keskin kenarlarının yuvarlatılması sadece şekil sürüklemesini azaltmaz aynı zamanda uçağın yüzey alanında azaltır.Uçak yüzeyinin düzgün olması sürüklemeyi azaltır.Kaplama yaparken uçağın arkadan öne doğru kaplanması,kaplama malzemesinin birbirinin üzerine bindirirken düzgün ve sağlam yapıştırılması,kaplama yüzeyinde pürüz olması sürüklemeyi azaltan etkenlerdir.Keskin köşeler türbülansa sebep olur.Yuvarlatılmış bir gövdeye sahip uçak keskin köşelere sahip uçağa göre daha az sürükleme yaratır.Kanat uçlarının yuvarlatılması da sürüklemeyi azaltır.
4. Karışma sürüklemesi: Rüzgar tünellerinde yapılan deneyler de gövde ve kanadın meydana getirdiği sürükleme ayrı ayrı ölçülmüştür.Ancak gövde ve kanat birleştirildiğinde meydana gelen sürüklemenin tek başlarına sahip oldukları sürükleme toplamlarından fazla olduğu görülmüştür.Bunun azaltılması için genellikle gövde ile kanadın birleştiği noktaların doldurularak kavis verilir.İkinci dünya savaşı modellerinin kanatlarında bu bariz görülür.Kanadın önünden arkasına doğru bu kavis vardır.Bunu pattern ve yarış uçaklarında da görebilirsiniz.
Sonuç olarak ne yapmalıyız ? En iyi sonuç sebepleri ortadan kaldırmaktır.İniş takımlarını açılır kapanır yapın,kontrol yekelerini (horn) gizli yapın, anteni gövde içine alın,civata başları gövde üzerine havşa açarak gizleyin,motorunuzu cowl içine gizleyin,gövde içinde kalan eksoz kullanın.Kısacası yarışmalarda kullanılan pattern uçaklarına bir bakın.Bütün bu özellikleri göreceksiniz.Kalite ayrıntıda gizlidir.Bu yüzden sürüklemeyi azaltmak birçok yükümlülük,maliyet ve işçilik gerektirir.Aşağıdaki şekilde örnekler verilmiştir.Buna göre uçağınızı yaparsanız daha hızlı ve düzgün uçtuğunu göreceksiniz. Unutmayın ne kadar düzgün yüzey ve düzgün şekil o kadar iyi uçuş.
Kazasız-kırımsız uçuşlar dileği ile.
